Gent

Schaapsmarkt – middeleeuwse bebouwing – nieuwbouw historisch centrum

Een archeologisch onderzoek in de binnenstad brengt altijd uitdagingen, voor de opdrachtgever, de aannemer en archeologen. BAAC maakt er een punt van om op een speelveld van krappe fysieke ruimte, strakke deadlines en heldere financiële afspraken, soepel mee in te schuiven tussen het werk van diverse aannemers in. Damwanden plaatsen, ankers aanschroeven, diverse grondcodes gescheiden houden, het regisseren van afvoer van grond, alles met respect voor veiligheid en milieu: BAAC staat er voor in.

Een mooi voorbeeld is het onderzoek in juni-september (2018) in de omgeving van de Gentse Vlasmarkt. Een vooronderzoek eerder datzelfde jaar toonde beloftevolle zaken op een terrein aan de Oude Schaapmarkt. Uiteindelijk kwamen twee prachtige middeleeuwse huisplattegronden aan het licht.

Aan het einde van de 12de, of begin van de daaropvolgende 13de eeuw, werd op een natte locatie een groot erf geïnstalleerd waarbij als bouwmateriaal de voor Gent typische Doornikse kalksteen werd gehanteerd. Het erf van 45m bij 22m wordt omzoomd door een omheiningsmuur met steunberen. Binnen dit ‘tuinhek’, voorzien van een stevige toegangspoort, bevond zich het woonhuis dat ca. 10m breed en 18m lang was.

In één van de zijgevels bevonden zich nog drie raamopeningen én de deuropening, mét hengsel en dorpel (waarin ook het grendelgat van de deur nog zichtbaar was). Binnen het huis werd nog een klein restant van de natuurstenen vloer opgemerkt tussen acht steunpilaren.

Net buiten het huis bevond zich de beerput, eveneens opgebouwd uit dezelfde grijze natuursteen. Op basis van de vulling is deze vanaf de 12de tot minstens de 14de eeuw gebruikt. Net buiten de omheiningsmuur, bij de buren, werd in het midden van de 13de eeuw een tweede groot pand opgetrokken in baksteen (sommige tot 32 cm lang) en Doornikse kalksteen. Dit pand meet 24m bij 7 m.

De functie van het gebouw is nog niet zeker. Er zijn redenen om aan te nemen dat het mogelijk een badhuis of een gebouw met ambachtelijke functie was.

Middeleeuwse burgerlijke gebouwen uit Doornikse kalksteen krijgen in Gent een S-nummer. Dan worden ze officieel een “Steen”. De twee gevonden gebouwen werden S229 en S230 gedoopt.

Momenteel is Gent dus twee “Steenen” rijker. Vooral het feit dat een volledig erf werd onderzocht is een unicum in Gent. Het biedt een schat aan informatie over de stadsontwikkeling van Gent, één van de belangrijkste steden ten noorden van de Alpen in de 12de en 13de eeuw.